Broodfonds - het nieuwe verzekeren voor zelfstandigen

Het is een bizarre realiteit: steeds meer mensen zijn de afgelopen jaren bij gebrek aan beschikbare banen als zelfstandige gaan werken; van 750.000 in 2008 tot 1.000.000 in 2018 (CBS). Waardoor veel van deze mensen vrijwel automatisch niet langer verzekerd zijn voor arbeidsongeschiktheid (2/3 van de zelfstandigen heeft geen arbeidsongeschiktheidsverzekering). Want deze verzekeringen voor zelfstandigen zijn gigantisch duur; premies van €200 - €500 per maand zijn geen uitzonderingen. Dus besluiten veel zelfstandigen het risico dan maar zelf te dragen, in de hoop dat ze niet ziek worden. En dat terwijl wij zelfstandige beestjes vaak nou niet bepaald een eenvoudige 9 tot 5 baan hebben. De werkdruk ligt vaak hoog. Dus dit is iets waar ik mezelf wel eens zorgen om gemaakt heb. Want wat als ik van een laddertje af pleur tijdens het inrichten van een expositie? Heb ik dan genoeg spaargeld om het een half jaar uit te zingen met een gebroken pootje? Bij het UWV kan ik dan immers niet aankloppen…

Broodfonds

Een klein tijdje terug zag ik een uitzending van Tegenlicht, waarin werd getoond hoe groepen zelfstandigen van 20 tot 50 mensen, samen een ‘broodfonds’ hebben opgezet. Dit is dus een particulier initiatief, waarbij de leden - afhankelijk van hun inkomen - zo tussen de €34 en €112 per maand inleggen om hun maandinkomen(van €750 - €2.500) te verzekeren. Iedereen die deelneemt aan een broodfonds, houdt zijn inleg op een eigen aparte spaarrekening. Pas wanneer er iemand ziek is, boeken de leden hiervoor zelf een vastgesteld schenkingsbedrag over naar de ziekte. Anders dan bij een arbeidsongeschiktheidsverzekering, blijft je premie dus op een eigen rekening staan.

Wanneer een lid van een broodfonds uitstapt, neemt deze zijn eigen restant opgebouwde premie mee. Onderdeel van het initiatief is een penningmeester die toezicht houdt op de uitbetalingen.

Om de paar maanden komen de leden bijeen om te overleggen over de inzet van het premiegeld. Maar meer dan dat zijn het momenten om te overleggen hoe het met iedereen gaat: zijn er leden die financiële hulp nodig hebben vanuit het fonds? Hoe kunnen leden elkaar helpen om de ander misschien weer op de been en aan het werk te helpen?

Vertrouwen in plaats van wantrouwen

Het fundamentele verschil met een regulier arbeidsongeschiktheidsfonds, is - zo toont deze aflevering van Tegenlicht - dat het broodfonds werkt op basis van onderling vertrouwen in plaats van wantrouwen. De gedachte hierachter is dat vertrouwen, een luisterend oor en actieve ondersteuning iemand eerder op de been helpen, dan het moeten bewijzen en afdwingen van rechten, zoals dat bij de meeste reguliere arbeidsongeschiktheidsfondsen het geval is. Ter illustratie werd er in de uitzending een zelfstandige geïnterviewd die uitlegde hoe hij jarenlang honderden euro’s per maand aan premie had betaald aan een arbeidsongeschiktheidsverzekering, en op het moment dat hij tijdens de uitvoering van een klus van een stijger was gevallen, geen aanspraak op een vergoeding kon maken. Daarentegen zien we ook een fragment van een dame die de leden van haar broodfonds verteld hoe zij het gevoel heeft langzaam overspannen te raken en de leden van haar fonds haar enkele maanden betaald verlof aanbieden om op adem te komen (en om erger verzuim te voorkomen). Kijk, zo kan het dus ook…

Zelf aansluiten of opzetten

Er zijn eigenlijk twee manieren om aansluiting te vinden bij een broodfonds. Deze ene is door er zelf één op te richten met ten minste 20 zelfstandig ondernemers die je kent en vertrouwt. Een andere manier is om aansluiting te vinden via iemand die je kent die in een broodfonds zit. Om de maandelijkse inleg niet te hoog te maken, wordt een minimum van 20 leden gehanteerd. Om meerdere schenkingen tegelijk aan te kunnen, is het doorgroeien naar 40 leden realistisch. Ook hanteren veel broodfondsen standaardregels, zoals een éénmalige inleg bij aansluiting (vaak rond de €250) en dat ze deelnemers tenminste €750 per jaar winst maken uit de onderneming. Maar uiteindelijk is het een particulier initiatief en kan je natuurlijk ook je eigen regels opstellen.

Nieuwsgierig geworden? Op de website Broodfonds.nl zijn meer voorbeelden te vinden en kan je ook informatie-avonden en bijeenkomsten bij jou in de buurt vinden om zelf aan de slag te gaan. Succes ;)